تبعات جنگ اوکراین و روسیه بر امنیت غذایی جهان

اوکراین و روسیه از بزرگ‌ترین صادرکنندگان غلات دنیا، بویژه گندم هستند. جنگی که روسیه علیه اوکراین آغاز کرده، امنیت غذایی جهان را به خطر می‌اندازد و بر شمار گرسنگان می‌افزاید. ایران نیز از عواقب آن در امان نخواهد ماند.

روسیه بزرگترین صادرکننده گندم دنیا

اوکراین و روسیه در عین حال از صادرکنندگان بزرگ روغن آفتابگردان نیز هستند. در سال ۲۰۲۱ اوکراین اولین کشور صادرکننده این محصول در سراسر جهان بود و روسیه در رتبه دوم قرار داشت. بر اساس پیش‌بینی‌های اولیه، این جنگ می‌تواند هشت تا ۱۳ میلیون نفر را خاورمیانه و آسیا و بخصوص در آفریقا به گرسنگی بکشاند. تخمین زده می شود که ادامه آشفتگی در بازار مواد غذایی بر اثر این جنگ، عده افرادی که دچار سوءتغذیه هستند را بین ۴،۲ تا ۶،۴ میلیون نفر در منطقه آسیا-اقیانوسیه افزایش می‌دهد. لازم به یادآوری است که روسیه در سال 2021 بزرگترین صادرکننده گندم دنیا بوده است.

در پی جنگ روسیه و اوکراین قیمت محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی افزایش قابل ملاحظه ای داشته و با توجه به چشم انداز تداوم جنگ و همچنین خشکسالی در کشور اتخاذ اقداماتی برای تامین امنیت غذایی مردم ضرورری به نظر می رسد.

ایران به عنوان همسایه روسیه و وابسته به برخی محصولات کشاورزی تعیین‌کننده از هردو کشور، می تواند با معضل به خطر افتادن امنیت غذایی روبرو شود. به خصوص که گران‌تر شدن بی‌وقفه مواد غذایی در ایران بدون این جنگ هم سفره مردم را سال به سال کوچک‌تر کرده است. طبق آمارهای رسمی تجارت خارجی ایران با روسیه و اوکراین در سال جاری حدود دو میلیارد دلار بوده است.

عمده واردات ایران از روسیه به محصولات غذایی و کالاهای اساسی اختصاص دارد. واردات ایران از روسیه شامل روغن دانه‌های آفتابگردان، اقلام نیمه صنعتی و مواد اولیه، چوب، کاغذ روزنامه و اقلام دارویی است.

ایران بیش از ۶۹۴ میلیون دلار گندم، ۷۲.۲ میلیون دلار ذرت، جو و دانه های سویا از روسیه وارد کرده است.