تاثیر زیره سیاه در پیشگیری از سنگ کلیه

به گزارش خبرنگار سلامت ایونا، زیره از جمله گیاهانی است که از آن برای درمان مشکلات مختلف استفاده می شود اما به تازگی جمعی از پژوهشگران کشور در قالب تحقیقی خواص آن در پیشگیری از سنگ کلیه را مورد بررسی قرار داده اند.
 

سنگ کلیه چیست؟

سنگ کلیه را می توان از شایع ترین بیماری های دستگاه ادراری دانست که معمولا به دلیل بالارفتن غلظت نمک و املاح در ادرار ایجاد می‌شود و در قالب آن سنگ هایی در مسیر مجاری ادراری ایجاد می‌شود. در اغلب موارد جنس و بافت سنگ های ایجاد شده از کلسیم است و اگزالات کلسیم از جمله شایع ترین مواد تشکیل دهنده سنگ‌های کلیه محسوب می‌شود.
 

عوامل ایجاد سنگ کلیه 

در ایجاد این بیماری هم مانند بسیاری از بیماری های دیگر رژیم غذایی و چاقی نقش و تاثیر بسزایی دارند. فعالیت بدنی کم، ژنتیک، آب و هوا، مصرف برخی داروها نیز  از جمله عوامل موثر در ابتلا به سنگ کلیه به شمار می روند.

درمان سنگ کلیه

اما برای درمان این بیماری نیز بر اساس جنس و اندازه سنگ‌های ایجاد شده ممکن است شیوه‌های متعددی بکار گرفته شود. اکنون تکنیک‌های سنگ شکن، جراحی، دارو درمانی و نفرولایتومی از جمله راهکارهایی هستند که برای رفع این مشکل استفاده می شوند. اما به دلیل عوارضی که شیوه‌های مختلف درمانی می‌توانند به همراه داشته باشند، استفاده از داروهای گیاهی در این زمینه مورد توجه پزشکان قرار گرفته است.
 

نقش زیره سیاه در درمان سنگ کلیه 

اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضد التهابی و موثر در رفع گرفتگی عضله از جمله ویژگی های درمانی است که برای زیره سیاه ذکر شده و بر همین اساس در برخی مطالعات از فواید زیره سیاه در درمان سنگ کلیه صحبت شده است.

با توجه به همین موضوع پژوهشگران کشور در قالب مطالعه ای تاثیر عصاره زیره سیاه بر اندازه سنگ کلیه بیماران مبتلا به سنگ کلیه کلسیمی را مورد واکاوی قرار داده اند.

زهره آقامیری، علیرضا فراست، مریم جوادی؛ پژوهشگران پژوهشکده پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین، عیسی محمدی زیدی از مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت دانشگاه علوم پزشکی قزوین، به همراه سپیده حاجیان و علی‌اکبر کرمی از گروه نفرولوژی بیمارستان ولایت قزوین، در انجام این مطالعه مشارکت داشته اند.
در قالب این کارآزمایی بالینی 50 بیمار که با مشکل سنگ کلیه اگزالات کلسیمی مواجه بودند در دو گروه شاهد و مداخله مورد بررسی قرار گرفتند و به مدت 12 هفته یک گروه روزانه علاوه بر درمان های مرسوم خود،  200 میلی‌گرم عصاره الکلی زیره سیاه را نیز در دو نوبت دریافت کردند و بیماران گروه شاهد تنها از داروهای معمول خود استفاده کردند.

پس از این دوره با انجام رادیولوژی و سونوگرافی اندازه سنگ بیماران هر دو گروه بررسی شد و فاکتورهای بیوشیمیایی ادرار بیماران هم مورد اندازه گیری قرار گرفت. بدین ترتیب مشخص شد که میزان اگزالات در گروهی که زیره سیاه مصرف کرده بودند با کاهش مواجه شد هرچند که البته موارد دیگری مانند سیترات و حجم ادرار یا PH ادرار بیماران این گروه تغییر قابل توجهی نشان نمی داد.

همچنین اندازه سنگ ها نیز در گروه مصرف کنندگان زیره با کاهش مواجه شده بود هرچند که این تغییرات از نظر آماری معنادار نبوده است. بر این اساس شاید بتوان از این شیوه برای پیشگیری از ابتلاء به سنگ کلیه استفاده کرد.

پژوهشگرانی که از پژوهشکده پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین در این مطالعه شرکت داشته اند، عبارتند از:
1-زهره آقامیری
2-علیرضا فراست
3- مریم جوادی
همچنین عیسی محمدی زیدی از مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت دانشگاه علوم پزشکی قزوین و سپیده حاجیان و علی‌اکبر کرمی از گروه نفرولوژی بیمارستان ولایت قزوین از دیگر پژوهشگرانی هستند که در انجام این طرح تحقیقاتی مشارکت داشته اند.نتایج حاصل از این تحقیق نیز با عنوان «اثر عصاره الکلی زیره سیاه(نیگلا ساتویا) بر اندازه سنگ در بیماران مبتلا به سنگ کلیه اگزالات کلسیمی» در مجله دانشکده پزشکی اصفهان به چاپ رسیده است.