13:07 , 1401/11/22
کد خبر: 000020154
بازدید: 2517
شربت دکسترومتورفان برای چی خوبه + نحوه مصرف و عوارض آن

شربت دکسترومتورفان برای کدام بیماری مورد استفاده قرار میگیرد؟ چه عوارض و فوایدی دارد؟

سرفه کردن، یکی از مشکلاتی است که افراد به هنگام سرماخوردن و ورود ویروس و باکتری به سیستم تنفسی و ریه ها، تجربه می کنند.گاهی همراه با خلط و گاهی هم بدون خلط و خشک هستند. هر دو نوع سرفه به یک اندازه شخص را اذیت می کنند. اما برخی معتقدند سرفه های خلط آور را بهتر میتوان تحمل کرد تا سرفه های خشک.

سرفه های خشک گلو را به شدت اذیت می کنند و شخص برای سرفه کردن، متحمل انرژی بیشتر و فشار بیشتری به قفسه سینه ی خود می شود. در این مواقع، خوردن داروهایی که می توانند جلوی سرفه های خشک را بگیرند و خلط ایجاد کنند، مفید است. دکسترومتورفان که به صورت قرص و شربت برای بیماران تجویز می شود، می تواند عواملی که سبب ایجاد سرفه شوند را مهار کند. شربت دکسترومتورفان در این تجویزها، معمول تر است و تاثیر فوق العاده خوبی دارد.

اگر این شربت دارویی را نمی شناسید و دوست دارید با عملکرد و نحوه تاثیر آن آشنا شوید، حتما این مقاله را با دقت بخوانید. ما در اینجا سعی کرده ایم این شربت را از جهات مختلف بررسی کنیم. چند پرسش مهم و اساسی مطرح کرده ایم که شامل موارد زیر است:

  1. دکسترومتورفان چیست؟
  2. دکسترومتورفان را چگونه مصرف کنیم؟
  3. عوارض دکسترومتورفان چیست؟
  4. آیا شربت دکسترومتورفان برای کودکان مناسب است؟
  5. آیا شربت دکسترومتورفان برای کرونا مناسب است؟
  6. آیا شربت دکسترومتورفان خلط آور است؟
  7. تاثیر شربت دکسترومتورفان بر گلودرد چگونه است؟
  8. تداخلات دارویی شربت دکسترومتورفان چیست؟
  9. آیا می توان شربت دکسترومتورفان را همراه با داروهای گیاهی مصرف کرد؟
  10. آیا شربت دکسترومتورفان منعی برای مصرف دارد؟ چه مواردی در مصرف آن احتیاط شود؟

شربت دکسترومتورفان چیست و برای چه چیزی خوب است؟

شربت دکسترومتورفان از شربت های معمول و تجویز اکثر پزشکان در فصل پاییز و بهار و زمستان است. بیشترین آمار سرماخوردگی و تحریک شدن گلو و گلودرد، در این فصول سال رخ می دهد. برخی از افراد دارای سرفه های خشک هستند و تجویز شربت دکسترومتورفان برای این افراد، ضروری است.

شربت دکسترومتورفان یک داروی ضد سرفه های خشک است. معمولا افرادی که سرفه های خشک دارند، تحریک شدن گلو می تواند وضعیت سرفه های آنها را تشدید کند. خوردن این شربت می تواند روی بصل النخاع مغز که وظیفه ی کنترل سرفه است، اثر گذاشته و عامل ایجاد سرفه را مهار کند. در نتیجه سرفه قطع خواهد شد.

افرادی که دچار سرفه می شوند، بدون اینکه اطلاع خاصی از دلیل ایجاد سرفه های خود داشته باشند، اقدام به خوردن همزمان چند شربت و قرص ضد سرفه می کنند که حتی ممکن است دکسترومتورفان هم جزء آن ها باشد. این کار نه تنها سرفه را بهبود نمی بخشد، بلکه ممکن است اثرات سوء و زیان باری برای بدن باقی بگذارد.

دکسترومتورفان فقط روی سرفه های خشکی اثر گذار است که ناشی از سرماخوردگی ویروسی باشد و یا به خاطر محرک های استنشاقی پدید آمده باشد. اين فراورده در رفع حالات التهابي دستگاه فوقاني از جمله رينيت آلرژيك، التهاب حاد يا تحت حاد سينوس ها، خروسك، التهاب حاد گوارش مياني و التهاب ناي و نايژه و نيز تسكين علامتي سرفه هاي خشك ناشي از گلودرد خفيف و تحريك ناشي از سرماخوردگي، بكار مي رود.

این دارو هیچ گونه اثری روی سرفه هایی که به خاطر بیماری های زمینه ای مانند آسم و برونشکتازی یا برونشیت باشد، ندارد.

اگر دخانیاتی مانند سیگار یا قلیان مصرف می کنید و سرفه های شما ناشی از آن می باشد، حتی اگر خشک هم باشد، خوردن شربت دکسترومتورفان روی آن هیچ اثری ندارد. برای این مشکلات باید از پزشک یا داروساز خود در مورد داروی مناسب برای علائم تان مشاوره بگیرید تا با مصرف داروی مناسب بهبودی به بهترین نحو حاصل گردد .

نحوه ی مصرف شربت دکسترومتورفان

برای مصرف داروی دکسترومتورفان باید طبق نظر پزشک مصرف کنید. اگر مصرف شما خودسرانه باشد، مطمئنا نتیجه بخش نخواهد بود. مصرف دکسترومتورفان در دوزهای بالا خطر آفرین است. بهتر است علاوه بر نظر پزشک، بروشور شربت را هم مطالعه کنید تا از عوارض آن آگاه شوید. بهتر است زمان مصرف این دارو را در جایی یادداشت کرده یا به ذهن بسپارید. در صورتی که علائم بهبودی حاصل نشد، حتما با پزشک خود مشورت کرده و مصرف آن را قطع کنید.

هیچ دارویی برای درمان سرفه و مشکلات تنفسی را نباید در دراز مدت مصرف کنید چون اثرات جانبی آن روی سیستم گوارش و کلیه ها، حتمی خواهد بود.

اگر از این شربت برای بزرگسالان مصرف می کنید، یادتان باشد که 10 تا 20 میلی گرم آن هر 4 ساعت یک بار مصرف شود. البته می توانید 30 میلی گرم  را هر 6 الی 8 ساعت مصرف کنید. اثرات این دارو تا حدود 6 ساعت در بدن باقی می ماند و تقریبا 30 دقیقه بعد از مصرف، شاهد کم شدن علائم سرفه ی خشک خواهید بود.

اگر پزشک تشخیص داد که هر 24 ساعت یک بار می توانید این شربت را مصرف کنید، باید به میزان 120 میلی گرم در 24 ساعت مصرف کنید. البته بهتر است این میزان در هر 6 تا 8 ساعت خورده شود  زیرا مصرف دوز بالای آن در یک وعده می تواند اختلال کم خوابی و سرگیجه ایجاد کند.

اگر قرار است از شربت دکسترومتورفان برای کودکان استفاده شود، باید سن آنها در نظر گرفته شود. کودکان 4 تا 6 سال باید 2 و نیم تا 5 میلی گرم در هر 4 ساعت و یا 7 و نیم میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت مصرف کنند.

کودکان 6 تا 12 سال نیز باید هر 4 ساعت یک یک بار، به میزان 5 تا 10 میلی گرم مصرف کنند و یا هر 6 تا 8 ساعت یک بار، 15 میلی گرم مصرف کنند.

کودکان 12 سال به بالا می توانند مانند بزرگسالان از شربت دکسترومتورفان استفاده کنند. فقط نکته ی حائز اهمیت برای کودکان 12 سال به پایین این است که در 24 ساعت فقط مجاز به مصرف حداکثر، 60 میلی گرم در روز هستند. این مقدار دقیقا نصف مقدار حداکثری بزرگسالان است. مصرف این شربت برای کودکان باید دقیقا مطابق با نظر پزشک باشد. بیشتر از آن می تواند اثرات مخرب و شدیدی ایجاد کند.

این شربت نیازمند مصرف مایعات زیاد است. سعی کنید بعد از مصرف شربت دکسترومتورفان، آب زیاد بنوشید مگر اینکه پزشک معالج تشخیص دهد نیازی به مصرف مایعات فراوان ندارید.

عوارض مصرف شربت دکسترومتورفان

مصرف هر دارویی ممکن است عوارضی بر جای بگذارد. این عوارض هیچ ربطی به شیمیایی یا گیاهی بودن ندارد. همچنین، ارتباطی با ایرانی یا خارجی بودن هم ندارد. اگر دارویی بیش از حد خورده شود یا درست و به موقع مصرف نشود، می تواند عوارض ایجاد کند. سیستم دفاعی بدن و نحوه ی اثر گذاری دارو در تمام بدن ها، به یک میزان نیست. گاهی مصرف دکسترومتورفان یا هر شربت دیگری، می تواند عوارض ایجاد کند.

شربت دکسترومتورفان در بسیاری از مصرف کنندگان، بی عارضه بوده است اما برخی از عوارض آن، بعد از مدت کوتاهی از بین می رود. اگر قصد مصرف این شربت را داشتید، حتما دقت کنید که اگر با عوارض زیر مواجه شدید، به پزشک اطلاع دهید:

  1.  خواب آلودگی، یکی از شایع ترین عارضه های موقت در مصرف این شربت است. اگر کار مهم و شغلی دارید که باید هوشیار باشید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
  2. بی خوابی هم از عوارض نادر این شربت است که در برخی از افراد بروز می کند.
  3. گیجی و منگی و حواسپرتی
  4. سرگیجه
  5. عوض شدن خلق و خو و رفتار
  6. حالت بی قراری داشتن
  7. تنگی نفس شدید یا کم
  8. صدا دار شدن نفس کشیدن
  9. ناراحتی های گوارشی
  10. گرفتگی عضلات بدن و کوفتگی
  11. درد شکم
  12. حالت تهوع و استفراغ
  13. بروز استفراغ
  14. ایجاد شدن یبوست
  15. تورم در لب و گلو که باید خیلی سریع مصرف دارو قطع شده و به پزشک اطلاع رسانی شود.
  16. بثورات پوستی

یادتان باشد عوارض فوق از مشکلات شایع در همه می باشد اما اگر این شربت را به میزان دوز بالا مصرف کردید، باید به اورژانس مراجعه کنید چون ممکن است یک یا چند تا از عوارض زیر را تجربه کنید که خطرناک است:

تشنج و سرگیجه، ضعف و بی حالی بدن، نفس کشیدن بسیار سخت و تنگی نفس شدید، تند شدن ضربان قلب یا نامنظم شدن آن، تهوع و استفراغ، اضطراب، لرزش بدن و سر، احساس سبکی سر و توهم داشتن.

مزایای مصرف دکسترومتورفان

گذشته از عوارض داروی دکسترومتورفان، باید بدانید که این دارو برای درمان مشکل فعلی شما که سرفه های خشک میباشد، تجویز شده است. پس خوردن آن در ساعت های مقر و به میزان تجویز شده، می تواند مزایای زیادی برای شما داشته باشد. در اینجا به برخی از اثرات و مزایای این دارو اشاره می کنیم:

  1. تضعیف عامل ارسال سرفه از بصل النخاع به عضلات ریه و گلو
  2. رفع کردن التهابات دستگاه تنفسی فوقانی
  3. رفع التهابات حاد سینوسی
  4. کم کردن علائم خروسک که به هنگام سرماخوردگی ممکن است پدید بیاید.
  5. برطرف شدن التهابات حاد گوارش میانی
  6. مصرف دکسترومتورفان می تواند التهابات نای و نایژه ها را کم کند.
  7. قطع کردن گلودرد و سرفه های خشک ناشی از گلودرد.

شربت دکسترومتورفان برای کودکان

کودکان هم ممکن است گاهی دچار سرفه های خشک شوند. این سرفه ها می تواند کودک را دچار نفس تنگی کنند و کودک متحمل فشار سنگینی روی قفسه سینه و ریه های خود شود. اگر سرفه ها خشک باشد، ناچارا باید کاری کرد که این سرفه ها قطع شوند. اگر مشکل به خاطر سرماخوردگی یا استنشاق مواد حساسیت زا باشد، دکسترومتورفان، گزینه ی خوبی برای از بین بردن این سرفه ها است.

کودکان بالای 4 سال می توانند از این شربت به مقدار تجویزی و دستور پزشک، مصرف کنند. تاثیر این شربت در کودکان با میزان کم هم، قابل توجه است. معمولا سیستم عصبی کودکان به خاطر مسائل فیزیولوژیکی و ساختاری، قدرت انتقال پیام سریعتری دارد. همین طور می توان گفت که اگر قرار باشد عامل تحریک کننده ای در سیستم عصبی بدن کودک را مهار کرد، این اتفاق خیلی زودتر از افراد بزرگسال رخ می دهد.

شربت دکسترومتورفان با تاثیر روی مرکز کنترل کننده ی بدن ( بصل النخاع ) می تواند ارتباط بین عامل تحریک سرفه و ریه ها را قطع کند و به راحتی، سرفه بند بیاید. همچنین این شربت در کودکان می تواند با تاثیر روی نواحی نای  و نایژه ها، التهابات ناشی از آنها را به شدت کم کند.

بدن کودکان از نظر ایمنی، بسیار قوی تر از بزرگسالان است. حتی در بسیاری از موارد مشاهده می شود که کودکان در معرض برخی از ویروس ها و باکتری ها که قرار می گیرند، مشکل خاصی برایشان پیش نمی آید اما بزرگسالان با قرار گرفتن در معرض همین ویروس و باکتری ها، سریعا مبتلا می شوند. نمونه های آن را می توان در زمانی که ویروس دست ساز چینی کرونا پدید آمده بود، مشاهده کرد. بسیاری از کودکان مبتلا نمی شدند. تعداد کمی مبتلا شدند و زود بهبود پیدا کردند.

سرفه های خشک در کودکان بیشتر به خاطر سرماخوردگی و در معرض ویروس آنفولانزا بودن پیش می آید. گلودرد و خارش ناحیه ی گلو نیز، مزید بر علت شده و سرفه های خشک برای کودکان پدید می آید.

دقت کنید که اگر کودک شما به بیماری هایی نظیر برونشکتازی و آسم مبتلا است و یا سرفه های خلط دار دارد، از این شربت برای او استفاده نکنید یا زیر نظر پزشک مصرف کنید.

شربت دکسترومتورفان برای کرونا

در پاییز سال 1398 بود که اولین مبتلاها به ویروس کرونا در ایران، یکی یکی وارد بیمارستان ها شوند و در بین آن ها کودکان، بزرگسالان و حتی سالخوردگان نیز مشاهده می شد. رسما در اول اسفند ورود این بیماری به ایران تایید شد و خیلی زود همه گیر شد.

بیماری کووید 19 حاصل ویروس کرونا است. این ویروس به خاطر شرایط ساختاری مناسبی که دارد، خیلی سریع از یک شخص به شخص دیگر سرایت می کند. اولین علائم این بیماری، سرفه  و آبریزش چشم و بینی و گلودرد و خارش گلو است. برخی از افراد نیز با علائم گوارشی، سرگیجه و سردرد نیز مواجه می شوند.

کووید 19 دارای علائمی مشابه سرماخوردگی و حساسیت است. بسیار طبیعی است که عده ای بعد از ابتلا به کووید 19 چه با اطلاع قبلی و چه بدون اطلاع از بیماری، اقدام به خرید و مصرف خودسرانه شربت های ضد سرفه کنند. یکی از این شربت ها، دکسترومتورفان است که بسیاری از ایرانی ها در زمان شیوع این بیماری، از آن مصرف می کردند.

دکسترومتورفان حاوی موادی است که گاهی در دیگر شربت های ضد سرفه هم استفاده می شود و به عبارت دیگر، بسیاری از شربت های ضد سرفه حاوی مقداری دکسترومتورفان نیز هستند.

در آخرین تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان آمریکایی، خوردن دکسترومتورفان می تواند ویروس های کرونا را افزایش دهد و روند سرعت تخریب سلول های بدن را بیشتر کند. از همین رو توصیه می شود که در صورت ابتلا به کووید 19 بهتر است از دکسترومتورفان استفاده نشود.

البته این به معنای آن نیست که با ابتلا به کووید 19 و استفاده از ضد سرفه هایی مثل دکسترومتورفان، بیمار به کام مرگ می رود. خیر اصلا اینچنین نیست. بسیاری از افرادی که به کرونا مبتلا می شوند خیلی زود بهبود پیدا می کنند و حتی خوردن دکسترومتورفان نتوانسته است آنها را از پا در بیاورد. اما عاقلانه ترین کار این است که از این شربت در هنگام ابتلا به کرونا مصرف نشود.

شربت دکسترومتورفان برای گلودرد

گلودرد از مشکلاتی است که وقتی یک نفر در معرض سرماخوردگی قرار می گیرد، به احتمال زیاد به آن دچار می شود. گلودرد چیزی به جز التهاب پیدا کردن غدد لنفاوی زیر گردن و درون حلق، نیست.

وقتی ویروس آنفولانزا یا سرماخوردگی و حتی کرونا، به این غدد وارد می شود، سلول های لنفاوی در این ناحیه، التهاب پیدا می کنند و شخص دچار گلودرد می شود. خشک شدن گلو نیز می تواند سرفه و خارش گلو ایجاد کند.

وقتی شخص دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا می شود، سرفه های خشک او می تواند به بافت گلوی او آسیب وارد کند. این آسیب در نهایت می تواند منجر به گلودرد ناشی از سرفه شود. اگر دکسترومتورفان مصرف شود، سرفه قطع شده و گلودرد ناشی از سرفه ی خشک هم برطرف می شود. تاثیر این دارو بر گلودرد، غیر مستقیم و موثر است.

تداخلات دارویی دکسترومتورفان

هر دارویی به موازات مصرف، ممکن است علاوه بر ایجاد عوارض احتمالی، تداخلات دارویی نیز به همراه داشته باشد.  خوردن دکسترومتورفان با برخی از داروهای شیمیایی یا حتی گیاهی، ممکن است تداخل ایجاد کند و مشکل آفرین شود. در صورت تداخلات دارویی دکسترومتورفان با دیگر داروها، یا اثر این دارو کاملا از بین می رود و یا اثرات داروی خورده شده با دکسترومتورفان از بین می رود. در برخی از موارد هم ممکن است این تداخلات، منجر به وضعیت  و عارضه ای خطرناک شود. بهتر است قبل از اینکه پزشک معالج آن را برای شما تجویز کند، با او مشورت کرده و اگر داروی خاصی مصرف می کنید، به او اطلاع دهید.

برخی از تداخلات دارویی دکسترومتورفان شامل موارد زیر است:

  1. مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAO) مثل فورازولیدون و پروکاربازین
  2. کینیدین
  3. داروهای کاهنده فشارخون
  4. مهارکننده‌های بتا آدرنرژیک
  5. نیتراتها
  6. هورمونهای تیروئیدی
  7. داروهای مقلد سمپاتیک

اگر برای ابتلا به فشار خون بالا یا پایین، دارو مصرف می کنید، حتما با پزشک خود مشورت کرده و سپس از شربت دکسترومتورفان استفاده کنید. این شربت می تواند با داروهای کاهنده ی فشار خون، تداخل ایجاد کند.

برخ از بیماران تیروئیدی، مجبورند قرص هایی مانند تی 4 و دیگر داروهای تیروئیدی مصرف کنند. در این افراد خوردن شربت دکسترومتورفان، باید با احتیاط و نظر پزشک مصرف شود.

مصرف همزمان دکسترومتورفان با داروهای گیاهی

این روزها مصرف داروهای گیاهی در بین مردم جایگاه ویژه ای باز کرده است. یکی از بیماری هایی که با مصرف برخی از داروها از بین می رود، سرفه است. سرفه ی خشک یا خلط دار، با مصرف داروهای گیاهی از بین می رود . اما گاهی وقت ها شما برای از بین بردن بیماری دیگری در بدن خود، داروی گیاهی مصرف می کنید که اگر همزمان با شربت دکسترومتورفان مصرف شود، احتمال ایجاد یک مشکل دیگر در شما را بالا می برد.

به هر حال باید قبل از مصرف هر گونه داروی گیاهی به همراه دکسترومتورفان، با پزشک مشورت کنید.

برخی از افراد عادت دارند به هنگام سرفه و سرماخوردگی، از گیاه آویشن و دم کرده ی آن استفاده می کنند. مصرف این گیاه دارویی، اثرات بسیار خوبی روی سرفه و قطع آن می گذارد. در تحقیقات انجام شده، اثرات درمانی آویشن، تقریبا مشابه همان دکسترومتورفان بوده است.

اگر قصد دارید از این گیاه استفاده کنید، بهتر است دیگر از شربت دکسترومتورفان استفاده نکنید چون اثربخشی هر دو در یک اندازه است و به همین خاطر، احتمال اینکه عوارض آن مانند دل درد و سرگیجه و خواب آلودگی آن هم در برخی از افراد بیشتر شود، وجود دارد.

منع و احتیاط مصرف شربت دکسترومتورفان

شربت دکسترومتورفان برای همه به یک میزان اثر بخشی ندارد. بدن هر شخص و تقابل آن با بیماری و داروها، منحصر بفرد است. ممکن است بدن برخی با مصرف دکسترومتورفان واکنش نشان دهد و بدن برخی دیگر، هیچ واکنش یا عوارضی نشان ندهد. به هر حال باید جوانب احتیاط در مصرف داروها، رعایت شود.

در برخی از افراد، مصرف شربت دکسترومتورفان باید با احتیاط انجام شود و در برخی اصلا نباید مصرف شود. این موارد را پزشک معالج تشخیص می دهد.

موارد منع یا احتیاط مصرف شربت دکسترومتورفان با دکسترومتورفان پی:

  1. پیشنهاد دکسترومتورفان به افرادی که مشکل مشابه شما دارد، کاملا ممنوع است.
  2. اگر شربت خریداری شده دارای تاریخ مصرف گذشته است هرگز مصرف نکنید.
  3. در زمان بارداری این شربت ممنوع است مگر پزشک معالج تشخیص دهد.
  4. مصرف دکسترومتورفان در زنان شیرده ممنوع است ولی اگر پزشک تشخیص دهد، بلامانع است.
  5. آمفیزم یا برونشیت مزمن و برونشکتازی از بیماری هایی هستند که مصرف دکسترومتورفان در آنها باید با احتیاط انجام شود.
  6. افرادی که مشکل قلبی و عروقی دارند باید به پزشک اطلاع دهند و بعد مصرف کنند.
  7. دیابتی ها باید با احتیاط مصرف کنند چون این شربت حاوی قند است.
  8. مبتلایان به آسم و گلوکوم باید با نظر پزشک مصرف کنند. زیرا این دارو باعث تنگی نفس می شود.
  9. افرادی که سکته ی مغزی یا قلبی داشته اند باید با نظر پزشک مصرف کنند.
  10. پرکاری تیروئید و فشار خون بالا می تواند با مصرف دکسترومتورفان بدتر شود. لذا با نظر پزشک معالج مصرف شود.
  11. مشکلات کبدی و غدد فوق کلیه و همچنین بزرگی پروستات در مردان، از بیماری هایی هستند که دکسترومتورفان برای آنها منع یا احتیاط مصرف دارد.

و کلام آخر

هیچ وقت نباید یک شربت ساده را هم بدون تجویز پزشک مصرف کنید. این کار ممکن است برای بدن شما عوارض جبران ناپذیری ایجاد کند. شربت دکسترومتورفان عوارض خیلی خطرناکی ندارد اما بهتر است در مصرف آن، احتیاط شود.

نظر شما






نظرات

آخرین اخبار

اخبار پر بازدید