مروری بر فواید و مضرات چای

به گزارش خبرنگار سلامت ایونا، چای را بعد از آب می‌توان محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین نوشیدنی در بسیاری کشورهای جهان دانست . شاید ایران سومین یا چهارمین کشور مصرف کننده این نوشیدنی پرطرفدار باشد،به طوری که گفته می‌شود برآورد شده هرایرانی سالانه حدود دو کیلوگرم چای مصرف می‌کند. 

چای دارای انواع مختلفی است که از میان آنها می‌توان به چای سیاه (فرآوری شده)، چای سبز (بدون فرآوری)، چای سفید، چای زرد و چای اُلنگ اشاره کرد اما بیشترین مصرف چای در ایران مربوط به چای سیاه است که از فرآوری برگ‌های گیاه چای به دست می‌‌آید.

مضرات چای

در این میان بر سر مفید یا مضر بودن چای بحث های متعددی وجود دارد هرچند که به زعم برخی کارشناسان و پزشکان مصرف هرگونه مواد خوراکی با اندازه کافی و معقول، نه تنها خطری برای بدن ندارد بلکه مفید نیز هست، اما اگر هر کدام از همین مواد خوراکی بیشتر از حد معمول و به شکل نادرست مصرف شود، مضرات متعددی برای بدن در پی خواهد داشت که چای سیاه نیز از این قاعده مستثنی نیست.

از جمله معضلاتی که در ارتباط با مصرف چای بدان اشاره می‌شود آنکه مصرف زیاد چای سیاه می‌تواند موجب سیاه‌ شدن دندان‌ها و پوسیدگی آنها ‌شود. نکته دیگری که پزشکان و متخصصان متعدد بر آن تاکید دارند آنکه مصرف چای می‌تواند منجر به کم‌خونی شود.البته بر این نکته نیز تاکید می‌شود که اگر این مصرف در حد معمول باشد، ضرر ندارد اما مصرف بیش از پنج لیوان چای در روز می‌تواند مشکل‌زا باشد.

گاه نیز صحبت‌هایی مبنی بر سرطان‌زا بودن چای مطرح می‌شود. البته در پاسخ به این موضوع باید گفت که چای سرشار از آنتی‌اکسیدان است و همین ماده از ابتلاء به سرطان پیشگیری می‌کند.

اما از دیگر مشکلاتی که ممکن است به دنبال مصرف بی‌رویه چای سیاه ایجاد شود ، ضربان قلب است چراکه "تئین" موجود در چای می‌تواند موجب افزایش ضربان قلب ‌شود به همین دلیل مصرف زیاد چای برای افرادی که ضربان قلب آنها بیشتر از ۸۰ است، توصیه نمی‌شود.
همچنین به دلیل وجود همین ماده در چای، مصرف بیش از حد این نوشیدنی محبوب می‌تواند موجب تهییج اعصاب و بروز عصبانیت شده و یا در برخی موارد در زنان باعث بروز اضطراب ‌شود.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت آنکه لازم است حتما چای بصورت تازه دم مصرف شود زیرا چای کهنه دم مضرات متعددی برای بدن به همراه دارد چراکه در چای مانده؛ میزان آنتی اکسیدن "کاتچین" کاهش می‌یابد و اسید تانیک بالا می رود. اسید تانیک نیز جذب یون‌های سه ظرفیتی مانند آهن و یون‌های دوظرفیتی مانند کلسیم و منیزیم را با اختلال مواجه می‌کند.
افزایش مقدار "اگزالات" در چای کهنه دم از دیگر مضرات چای است زیرا اگزالات احتمال ابتلا به سنگ های کلیوی را بالا می‌برد.
فواید چای
البته در کنار مخاطراتی که برای مصرف بیش از حد چای یاد می‌شود، این نوشیدنی مزایای مختلفی نیز دارد.
چای سیاه دارای آنتی اکسیدانی به نام "کاتچین" است که در سلامت عروق و سلولهای بدن تاثیر دارد.
کافئین موجود در چای هم می تواند اثرات مثبتی روی متابولیسم سلولی و اعصاب برجا گذارد. از سوی دیگر پتاسیم و فلوئوری که در چای سیاه وجود دارد، برای سلامت بدن مفید بوده و فلوئور آن نیز به سلامت دندان ها کمک می کند.
علاوه بر این چای به هضم غذا نیز کمک می‌کند. از سوی دیگر انواع مختلف چای به دلیل داشتن آنتی اکسیدان و برخی ترکیبات، سیستم ایمنی بدن را ارتقاء داده و با ترکیبات شیمیایی سرطان زا مبارزه می‌کند؛ یعنی مصرف چای برای پیشگیری از سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون مفید است.
از دیگر فواید چای می‌توان به این مورد اشاره کرد که باعث افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت ها می‌شود و روند بهبود زخم ها را تسریع کرده و از عوارض یائسگی بانوان می‌کاهد.