شطرنج از جمله بازی های فکری جذابی است که چنان مغز را به کار می گیرد که حتی از آن به عنوان ورزش یاد می شود.
به گزارش خبرنگار ورزشی ایونا، آموختن ورزش در زندگی امر مهم و لازمی است که سختی های خاص خود را دارد اما شاید بیراه نباشد اگر بگوئیم شطرنج تنها ورزشی است که شما با آرامش سر جای خود نشسته و به راحتی هرچه تمام مشغول آن می شوید و حسابی ذهن خود را ورزیده می کنید. فقط کافی است این بازی و شگردهای خاص آن را بلد باشید.
در ادامه گام به گام این بازی جذاب را به شما آموزش می دهیم.
1-شناخت مهره های شطرنج
اولین کار در یادگیری شطرنج شناخت مهره ها و کارکرد آنهاست. در این بازی شما یک صفحه مربعی با خانه های سیاه و سفید 8در 8 دارید که یک طرف این صفحه بازیکنی با مهره های سیاه و سمت دیگر بازیکنی با مهره های سفید می نشینند.
هر بازیکن نیز 16 مهره دارد که عبارتند از:
-شاه
این مهره اصلی ترین مهره شطرنج است که کنار فیل و وزیر قرار می گیرد و طبق قواعد شطرنج می تواند به تمام خانه های مجاور حرکت کند. شاه سفید باید روی مربع سیاه و شاه سیاه باید روی مربع سفید قرار بگیرد و وزیر نیز باید در مربع باقیمانده باشد.
-وزیر
این مهره در واقع قوی ترین مهره شطرنج است و بر همین ارزش آن 9 است.این مهره که هر بازیکن تنها یک عدد از آن دارد کنار شاه و فیل قرار می گیرد و طبق قوانین بازی می تواند بصورت افقی، عمودی یا اریب حرکت داشته باشد.
-رخ یا قلعه
اولین خانه از هر سمت صفحه شطرنج(البته تنها در ردیف اول) قلعه یا رخ قرار می گیرد. این مهره ها می توانند حرکت افقی و عمودی داشته باشند و اگر مهره ای پیش روی آنها نباشد هیچ محدودیتی برای جابجایی ندارند. هر بازیکن شطرنج دو رخ دارد و ارزش این مهره 5 برابر سرباز است.
-فیل
دو مهره فیل نیز در شطرنج وجود دارد که در خانه های سه و شش قرار می گیرند. حرکت این مهره با ارزش سه در قطری است که جایگاهش قرار دارد. یعنی این مهره تنها می تواند حرکتی اریب داشته باشد و فقط در خانه هایی که همرنگ خانه اصلی اوست حرکت کند.این مهره می تواند چندین خانه را طی کند و محدودیتی ندارد.
-اسب
در میان مهره های هر بازیگر دو اسب نیز وجود دارند که جای آنها پشت سرباز قرار دارد.یکی در خانه دوم و یکی دیگر در خانه هفتم. یعنی در ردیف اول مهره ها که می چینید از هر سمت صفحه دومین خانه جای اسب است. اسب دو خانه را در یک جهت حرکت می کند و حرکتی L شکل دارد و تنها مهره ای است که می تواند از روی یک مهره دیگر بپرد. این مهره در بازی ارزشی برابر 3 دارد.
همان طور که در دنیای واقعی هم در یک قلعه رخ می دهد، سرباز ضعیف ترین مهره شطرنج است و بر همین اساس شما هشت سرباز دارید. این مهره در ابتدای بازی می تواند دو خانه و پس از آن هر بار یک خانه حرکت کند.ارزش هر سرباز در شطرنج یک است.
بعد از شناخت مهره ها و نحوه چیدن آن لازم است قواعد کلی این بازی را هم فرا بگیرید.
شروع بازی شطرنج با کدام بازیکن است؟
یکی از قواعد این بازی مربوط به شروع آن است که همواره شروع بازی با بازیکنی است که مهره های سفید را در اختیار دارد.
قواعد اصلی شطرنج
برخی از این قواعد به این شرح است:
-هر بازیکن هر بار فقط اجازه یک حرکت دارد.
-برنده این بازی فردی است که دیگری را کیش و مات کند.
-اگر فردی موفق به این کار نشد نتیجه بازی مساوی در نظر گرفته می شود.
- دو مهره شطرنج در یک مربع قرار نمیگیرند.
-با حرکت دادن مهرهها میتوانید مهره حریف را بزنید و مهره خود را به جای آن در مربع قرار دهید.
-باید صفحه بازی جوری جلوی بازیکنان قرار گیرد که آخرین مربع سمت راست هر بازیکن سفید باشد.
-اگر هنگام بازی در خانه های جلویی شما مهره خودتان قرار داشته باشد نمی توانید مهره خود را به آن خانه انتقال دهید.
-دست به مهره به معنای حرکت است.
-اگر مهره ای که به آن دست زدید امکان حرکت نداشته باشد، میتوانید مهره دلخواه دیگری را حرکت دهید.
-اگر بازیکنی تسلیم شود، به معنای برد طرف مقابل او خواهد بود.
-گاه می شود توافقی بازی را با نتیجه مساوی تمام کرد.
-اگر دو طرف 50 حرکت داشتند و هیچ مهره سربازی جابجا نشده و مهره دیگری بیرون انداخته نشد می توان بازی را مساوی اعلام کرد.
3-مراقب حرکت شاه باشید
شاه در هر جهت تنها میتواند یک خانه جا به جا شود – پایین، بالا، کنار، یا اریب. وقتی یکی از مهرههای حریف به شاه حمله میکند، اصطلاح "کیش" استفاده میشود. شاه هرگز نمیتواند به سمت مربعی حرکت کند که کیش شود. اگرچه مهم ترین مهره شطرنج شاه است اما از طرفی ضعیف ترین هم هست چراکه این مهره فقط به یک خانه می تواند در هر جهت حرکت کند. در حقیقت شما شاه را تا حد امکان نباید وارد بازی کنید چون وقتی این مهره راه دفاع از خود نداشته باشد کیش می شود.
4- مهره از دست ندهید
مراقب تک تک مهره هایتان باشید و سعی کنید تا جایی که می شود مهره از دست ندهید.
برای برنده بودن در شطرنج لازم است توان خود را افزایش دهید و با تجربه و حرفه ای شوید. اما در صفحه بازی هم می توانید پرتوان باشید و این وقتی اتفاق می افتد که شما از همه مهره هایی که در اختیار دارید استفاده کنید و قدر آنها را بدانید.
6-مراقب مرکز بازی باشید
مانند فوتبال در شطرنج هم اگر حریف وارد زمین شما شود خطر بیشتر می شود پس باید سعی کنید تا جایی که ممکن است مراقب باشید طرف مقابل از نیمه زمین عبور نکند. در عوض باید تلاش کنید شما وارد زمین حریف شوید.
چطور بازی شطرنج را ببریم؟
وقتی شما طرف مقابل را کیش و مات کنید بازی را برده اید. برای این کار در مسابقات رسمی 50 دقیقه زمان در نظر گرفته می شود. اما چطور در این مدت یا کمتر می شود کاری کرد که شاه کیش و مات شود؟
برای بردن بازی باید اول شاه را کیش و بعد مات کنید اما یادتان باشد شاه هم راه های فراری دارد. مثلا:
-شاه می تواند از کیش خارج شود.
-قبل از اینکه شما او را کیش کنید راه شما را با مهره دیگری ببندد.