چرا برای متوفی مراسم چهلم میگیرند؟

چرا برای متوفی مراسم چهلم میگیرند؟ مراسم چهلم یکی از آداب و رسوم مربوط به کفن و دفن فرد متوفی است. هدف اصلی از برگزاری این مراسم، آمرزیده شدن و آرامش یافتن روح عزیز از دست رفته خواهد بود. در اسلام، عدد 40 بسیار مقدس است و مسلمانان معتقد هستند که اگر کاری تا چهل روز انجام شود، آن کار برای افراد عادت می شود. بنابراین، برگزاری مراسم چهلم برای میت به این دلیل است که در این مدت زمان، بازماندگان به یاد و خاطره آن عزیز از دست رفته پرداخته و به احترام او این مراسم را برپا می کنند. برگزاری این نوع مراسمات باعث تسکین یافتن قلوب بازماندگان می شود. اما شاید این سوالات برای شما به وجود آید که روز چهلم مرده از چه روزی حساب میشه؟ یا اینکه چرا تا چهلم سنگ قبر نمیگذارند؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی کامل این موضوعات بپردازیم.

روز چهلم برای مرده چه اتفاقی می افتد؟

بر اساس برخی روایات و باورهای اسلامی، روح انسان پس از مرگ، به مدت چهل روز در کنار جسم باقی می ماند و در این مدت، شاهد اتفاقاتی است که برای جسم و اطرافیان وی رخ می دهد. این باور، ریشه در آموزه های دینی دارد و در برخی فرهنگ ها نیز به صورت عرفی و سنتی پذیرفته شده است. در طول این مدت، روح متوفی بسیار ناراحت و غمگین است؛ زیرا شاهد جدایی از جسم خود و نیز اتفاقاتی است که برای بازماندگان رخ می دهد. بنابراین، برگزاری مراسم و مناسک مربوطه در روز چهلم، به منظور تسکین روح متوفی و کمک به آرامش و آمرزش وی صورت می گیرد.

در این روز، بازماندگان با برگزاری مراسم سوگواری، قرائت قرآن، دعا و نیایش، سعی می کنند به روح مرده کمک کنند تا از این وضعیت ناراحت کننده رهایی یابد و به سفر خود در عالم آخرت ادامه دهد. همچنین، این مراسم باعث تسکین قلوب بازماندگان نیز می شود و به آن ها کمک می کند تا با مرگ عزیزان خود کنار بیایند. برخی از مهم ترین اتفاقات و آیین های روز چهلم برای متوفی عبارتند از:

1- بازدید از قبر و انجام مراسم قرائت قرآن، دعا و نیایش در کنار قبر

2- برگزاری مراسم ترحیم و سوگواری در منزل یا مکان های مذهبی

3- توزیع غذا و صدقه به نیت روح مرده

4- انجام اعمال نیکوکارانه و خیریه به نام فرد متوفی

5- قرائت زیارت عاشورا و دعاهای مرتبط با آرامش روح متوفی

همه این اعمال و مراسم، به منظور تسکین روح متوفی و کمک به آرامش و آمرزش وی صورت می گیرد. همچنین، این مراسم به بازماندگان کمک می کند تا با مرگ عزیزان خود کنار بیایند و در این مسیر دشوار، احساس تنهایی و غم نکنند.

چرا سنگ قبر را در روز چهلم می گذارند؟

در مورد زمان گذاشتن سنگ قبر، اسلام زمان خاصی را تعیین نکرده است. مهم این است که قبر را به شکلی مناسب آراسته و به یاد عزیز از دست رفته باشد. زمان گذاشتن سنگ قبر بسته به شرایط و امکانات خانواده متوفی تعیین می شود. با این حال، برخی باورهای غیر اسلامی در مورد چهلم و گذاشتن سنگ قبر در این روز وجود داشته که ریشه در خرافات و باورهای دینی غیرمعتبر دارد. این باورها در میان برخی افراد جامعه رایج است و گاهی به عنوان یک سنت یا آیین اسلامی جلوه داده می شود.

یکی از این باورها این است که در روز چهلم، اندکی از فشار قبر کاسته می شود و به همین دلیل بهترین زمان برای گذاشتن سنگ قبر، همین روز است. عده ای دیگر نیز بر این باور هستند که در روز چهلم بعد از مرگ، بدن متوفی تجزیه می شود و به همین علت سنگ قبر در این روز گذاشته می شود. اما این باورها و اعتقادات، غیر اسلامی هستند و در متون دینی اسلام مورد تایید قرار نگرفته اند.

بنابراین، این باورها و اعتقادات خرافی در مورد چهلم و گذاشتن سنگ قبر در این روز، پایه و اساس خاصی ندارند و باید از آن ها پرهیز کرد. رعایت احترام و یاد عزیزان از دست رفته، مورد تایید اسلام است؛ اما نه به شکل خرافات و باورهای غیر دینی. در واقع، هدف اصلی در اسلام از ادای احترام به متوفی و انجام مراسم و دعا در روزهای اول و پس از آن، بزرگداشت یاد عزیزان و کمک به آرامش روح آنان است. این امر می تواند در هر زمانی که خانواده متوفی مناسب بداند، انجام شود و محدود به روز چهلم نیست.

دعای روز چهلم مرده

در روایتی از پیامبر اکرم (ص) آمده است که ایشان فرمودند: "ای ابوذر! هنگامی که مؤمنی از دنیا می‌ رود، زمین تا چهل روز برای فقدان او گریان و عزادار است." این روایت بیانگر اهمیت و ارزش این مراسم در اسلام است".

در روز چهلم پس از فوت فرد مؤمن، بستگان و نزدیکان او گرد هم می ‌آیند تا با خواندن قرآن، دعا و ذکر خیر برای آن فرد، روح او را تسکین دهند و برای او طلب مغفرت و آمرزش کنند. این مراسم، علاوه بر ادای احترام به فرد فوت شده، به خانواده او نیز کمک می‌ کند تا با گذشت زمان، بتوانند بر غم و اندوه خود غلبه یابند.

در این مراسم، دعای ویژه‌ ای وجود دارد که به "دعای روز چهلم مرده" معروف است. این دعا، در روایات اسلامی آمده و مومنان می ‌توانند با خواندن آن، از خداوند متعال طلب آمرزش و رحمت برای فرد فوت شده نمایند. متن دعای چهلم مرده به شرح زیر است:

"اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَ مَنْ أَحْيَيْتَه مِنَّا فَأحيِه عَلَى الْإسْلَامِ، ومَن تَوَفَّيْتَه مِنَّا فَتَوَفَّه عَلَى الْإِيمَانِ. اللَّهُمَ لَا تَحْرمْنَا أَجْرَه وَلَا تُضِلَّنَا بَعْدَه."

این دعا، در واقع خواسته ‌های مختلفی را برای زنده و مرده، حاضر و غایب، کوچک و بزرگ مطرح می ‌کند و از خداوند متعال می ‌خواهد که همه را بر اسلام و ایمان ثابت قدم نگه دارد و از رحمت و آمرزش خود محروم نسازد.

روز چهلم مرده از چه روزی حساب میشه

روز چهلم مراسم ختم فرد متوفی، از روز دفن یا تکفین او محاسبه می ‌شود. در اسلام، روز چهلم با توجه به روایات و احادیث مرتبط با مرگ و مراسم ختم، اهمیت ویژه ‌ای دارد. بر اساس این آموزه ‌ها، روح فرد متوفی پس از مرگ به مدت چهل روز در دنیای ملکوتی باقی می ‌ماند و پس از آن به عالم برزخ می ‌رود. در همین راستا، مراسم چهلم به عنوان آخرین مرحله از مناسک تشییع جنازه و ادای احترام به فرد فوت ‌شده محسوب می‌ شود.

در ایران و سایر کشورهای مسلمان ‌نشین، رسم بر این است که چهلمین روز پس از دفن یا تکفین فرد متوفی، مراسمی برای وداع نهایی با او برگزار می ‌شود. این مراسم می ‌تواند شامل قرائت قرآن، دعا و مناجات، پذیرایی از حضار و یادبود از شخص متوفی باشد. همچنین، در برخی مناطق، افراد خانواده‌ در این روز به زیارت قبر فرد متوفی می‌روند.

نکته قابل توجه این است که در برخی مناطق و قومیت ‌های مختلف، روز چهلم با توجه به باورها و آداب محلی، ممکن است به صورت متفاوتی محاسبه و برگزار شود. اما در کلیت، این مراسم در روز چهلم پس از دفن یا تکفین فرد متوفی برگزار خواهد شد.

کاهش تعداد روزهای مراسم چهلم به تعداد فرزندان نیز یک رسم محلی و خرافاتی است که هیچ پشتوانه مذهبی یا دینی ندارد و با منطق و اصول اسلامی سازگار نیست. متاسفانه بسیاری قومیت ها، برخی از آداب و رسوم محلی را به اشتباه به عنوان جزئی از آموزه ‌های دینی می ‌پندارند. در حالی که این موارد صرفا سنت ‌های محلی و فرهنگی هستند که ممکن است در برخی مناطق متداول باشند؛ اما فاقد مبنای شرعی و مذهبی هستند. بهتر است در انجام مراسم ختم و چهلم، به آموزه‌ های دینی استناد کرده و از دنبال کردن رسوم خرافی و بی ‌اساس اجتناب نمود.

آداب و رسوم اصلی مراسم چهلم

علی رغم اضافه شدن خرافات و اعمال نامناسب زیاد در مراسمات چهلم، یکسری آداب و رسوم اصلی در این مورد وجود دارد که عبارتند از:

برگزاری مراسم یادبود رد چهلمین روز

این مراسم معمولا در چهلمین روز بعد از فوت شخص متوفی برگزار می ‌شود. این زمان ‌بندی نمادین بوده و بیشتر جنبه دینی و مذهبی دارد.

پذیرایی از بازماندگان

در این مراسم، خانواده متوفی از مهمانان پذیرایی می ‌کنند که شامل خوراکی ‌های سنتی مانند خرما و حلوا است.

قرائت قرآن و دعا

در طول مراسم چهلم، قرآن قرائت شده و دعاهای مخصوص چهلم برای آرامش روح متوفی و تسلی خاطر بازماندگان خوانده می ‌شود.

پخش غذا

در بسیاری از مناطق ایران، در پایان مراسم چهلم، بین حاضران در مراسم، غذای نذری پخش می ‌شود. در طول مراسم، یاد و خاطره متوفی گرامی داشته می‌شود و بازماندگان متوفی به سوگواری می ‌پردازند.

در مجموع، برگزاری مراسم چهلم برای متوفی، یکی از مهم ترین و ارزشمندترین اتفاقاتی است که در آیین تشیع و برخی دیگر از ادیان و فرهنگ ها رخ می دهد. این آیین، به ریشه های عمیق فرهنگی و مذهبی متصل بوده و نشان دهنده باورهای مردم درباره چگونگی سفر روح پس از مرگ است. در این بین، رسومات مختلف و بعضا اشتباهی نیز به مراسم چهلم اضافه شده اند که در بسیاری از مناطق کشور دیده می شود و ریشه دینی و مذهبی ندارند.