به گزارش اختصاصی ویروس hmpv یا Human metapneumovirus یک ویروس تنفسی رایج است که می‌تواند باعث بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی در افراد در تمام سنین، به ویژه در میان کودکان خردسال، سالمندان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف شود1. این ویروس اولین بار در سال 2001 در هلند توسط تکنیک RAP-PCR (RNA arbitrarily primed PCR) برای شناسایی ویروس‌های ناشناخته که در سلول‌های کشت‌شده رشد می‌کنند، جدا شد2. از سال 2016، این ویروس دومین علت شایع (پس از ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV)) بیماری حاد دستگاه تنفسی در کودکان زیر 5 سال در یک کلینیک بزرگ سرپایی در ایالات متحده بود2. اگرچه hmpv به اندازه آنفولانزا یا ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV) شناخته شده نیست، اما یکی از علل مهم بیماری‌های تنفسی در سراسر جهان، به ویژه در طول زمستان و بهار است3. hmpv اغلب باعث عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی می‌شود، اما گاهی اوقات می‌تواند باعث عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی مانند ذات‌الریه، تشدید آسم یا بدتر شدن بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) شود4.

ویروس hmpv چیست؟

hmpv عضوی از خانواده Pneumoviridae است و ارتباط نزدیکی با زیرگروه C ویروس متاپنوموویروس پرندگان (AMPV) دارد2. این ویروس دومین علت شایع بیماری حاد دستگاه تنفسی در کودکان زیر 5 سال است2. hmpv سلول‌های اپیتلیال راه هوایی در بینی و ریه را آلوده می‌کند2. تصور می‌شود که hmpv از طریق تعاملات پروتئین گلیکوپروتئین (G) با هپاران سولفات و سایر گلیکوزامینوگلیکان‌ها به سلول هدف متصل می‌شود2. پروتئین فیوژن (F) hmpv یک موتیف RGD (Arg-Gly-Asp) را رمزگذاری می‌کند که با اینتگرین‌های اتصال دهنده RGD به عنوان گیرنده‌های سلولی درگیر می‌شود و سپس به احتمال زیاد در اندوزوم‌ها، همجوشی غشای سلولی و پوشش ویروسی را به روشی مستقل از pH واسطه می‌کند2.

علائم hmpv

علائم hmpv معمولاً خفیف هستند و شبیه سرماخوردگی می‌باشند5. اکثر افراد قبل از 5 سالگی به hmpv مبتلا می‌شوند و علائم آن معمولاً خفیف است5.

دوره نهفتگی این ویروس 3 تا 6 روز تخمین زده می‌شود و میانگین ​​مدت بیماری می‌تواند بسته به شدت آن متفاوت باشد، اما مشابه سایر عفونت‌های تنفسی ناشی از ویروس‌ها است6. این علائم معمولاً در عرض دو تا پنج روز از بین می‌روند5. اما در برخی موارد می‌توانند بدتر شوند و باعث مشکلات جدی سلامتی شوند5. بزرگسالان مبتلا به سایر مشکلات سلامتی یا سیستم ایمنی ضعیف گاهی اوقات می‌توانند به عفونت شدید گوش میانی با hmpv مبتلا شوند5. اگر علائم شما بیش از دو هفته طول کشید یا شدید شد، به پزشک خود اطلاع دهید5. در حالی که اکثر افراد به طور کامل بهبود می‌یابند، موارد شدید، به ویژه آنهایی که با عوارضی مانند ذات‌الریه همراه هستند، ممکن است منجر به مشکلات تنفسی طولانی‌مدت شوند یا شرایط موجود مانند آسم را بدتر کنند3. ایمنی پس از عفونت hmpv طولانی مدت نیست و عفونت مجدد می‌تواند رخ دهد، به ویژه که ویروس جهش می‌یابد3.

انتقال hmpv

hmpv از طریق تماس نزدیک با فرد آلوده یا از طریق لمس اشیاء یا سطوح آلوده منتقل می‌شود7. hmpv از طریق بینی، دهان یا چشم، معمولاً پس از استنشاق قطرات ناشی از سرفه، عطسه یا تنفس فرد آلوده یا پس از لمس سطوح آلوده وارد بدن می‌شود8. هنگامی که فرد آلوده عطسه یا سرفه می‌کند، هزاران قطره حاوی ویروس را در هوا پخش می‌کند7. این قطرات می‌توانند در دهان یا بینی افرادی که در نزدیکی هستند فرود آیند یا در محیط باقی بمانند7. همچنین می‌توانید در صورت تماس با قطرات فرد آلوده از طریق عطسه، تف کردن یا سرفه در معرض ویروس قرار بگیرید5. تماس نزدیک، مانند دست دادن و لمس کردن نیز می‌تواند باعث انتقال ویروس شود5. این روش‌های انتقال مشابه روش‌های انتقال سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر ویروس‌های تنفسی است8.

شیوع hmpv

hmpv یک بیماری فصلی است که معمولاً در زمستان و اوایل بهار رخ می‌دهد، مشابه RSV و آنفولانزا9.،] در ایالات متحده، hmpv بیشتر در اواخر زمستان و اوایل بهار، زمانی که سایر بیماری‌های تنفسی مانند RSV و آنفولانزا شایع هستند، شیوع پیدا می‌کند7. مانند هر ویروسی، hmpv مسری است، به این معنی که اگر با کسی که آلوده شده است تماس پیدا کنید، می‌توانید آن را دریافت کنید5. همچنین فصلی است. این بدان معناست که در ایالات متحده، احتمال ابتلا به hmpv در ماه‌های زمستان یا اوایل بهار - تقریباً همزمان با فصل آنفولانزا - بیشتر است5. طبق آخرین داده‌های آژانس امنیت و سلامت بریتانیا (UKHSA)، افزایش در موارد hmpv وجود داشته است که بین اکتبر و دسامبر سال گذشته 4.15 درصد افزایش یافته است10. درصد افرادی که از بین افرادی که با علائم بیماری تنفسی به پزشکان عمومی شرکت‌کننده مراجعه می‌کنند، آزمایش hmpv مثبت دارند، تا پایان سال 2024 به 4.53 درصد افزایش یافته است10.

گروه‌های در معرض خطر

هر کسی می‌تواند به hmpv مبتلا شود، اما برخی از گروه‌ها بیشتر در معرض خطر هستند5. نوزادان زیر 12 ماه، بزرگسالان بالای 65 سال و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر ابتلا به بیماری جدی‌تر هستند5. کودکان، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف و سالمندان بیشتر مستعد ابتلا به عوارض ناشی از عفونت hmpv هستند4. به طور کلی، این گروه‌ها عبارتند از:

• کودکان:

• نوزادان 5
• کودکان زیر 5 سال 1،4،5
• کودکان زیر 1 سال 11
• اکثر کودکانی که به hmpv آلوده می‌شوند 5 سال یا کمتر سن دارند4.
• تعداد کمی از کودکان (5 تا 16 درصد) آلوده به عفونت دستگاه تنفسی تحتانی مانند ذات‌الریه مبتلا می‌شوند4.

• سالمندان:

• افراد بالای 65 سال 1،4،5
• افراد مسن 11
• افراد بالای 65 سال مستعد ابتلا به علائم شدید هستند، به خصوص اگر شرایط سلامتی زمینه‌ای داشته باشند12.

• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف:

• افراد مبتلا به آسم که از استروئید استفاده می‌کنند 5
• افراد مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) 5
• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف به دلیل شرایطی مانند سرطان یا HIV یا کسانی که پیوند عضو داشته‌اند 5
• شرایطی مانند HIV، سرطان یا اختلالات خودایمنی باعث افزایش آسیب‌پذیری می‌شود12.
• افرادی که پیوند عضو یا سلول بنیادی داشته‌اند 13
• افرادی که تحت شیمی‌درمانی هستند 13
• افرادی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند 13
• افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی
• بیماران دارای نقص ایمنی
• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف 9،4،14،15،16،17

پیشگیری از hmpv

در حال حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از hmpv وجود ندارد14.،] با این حال، برخی از اقدامات بهداشتی می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کنند4.،18،6،5،19 این اقدامات عبارتند از:

• بهداشت دست:

• شستن مکرر دست‌ها با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه 4،6،15
• استفاده از ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل در صورت عدم دسترسی به آب و صابون 4،15

• بهداشت تنفسی:

• پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه با دستمال یا آرنج 18،6،19
• پوشاندن دهان و بینی با دستمال هنگام سرفه یا عطسه، یا سرفه یا عطسه در آستین بالا به جای دست‌ها، دور انداختن سریع دستمال‌های استفاده شده و شستن صحیح دست‌ها11.

• سایر اقدامات:

• اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار 18،6،15
• تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوحی که مرتباً لمس می‌شوند 18،6،19،15
• ماندن در خانه در هنگام بیماری 18،6
• استفاده از ماسک در مکان‌های شلوغ یا با تهویه نامناسب 20،18،19
• رعایت فاصله اجتماعی 18،19
• اجتناب از لمس صورت، به ویژه لب‌ها، بینی و چشم‌ها 20،18
• تهویه مناسب فضاهای داخلی 19
• خود ایزوله شدن در هنگام بیماری 19
• تمیز کردن منظم سطوح 19
• به روز ماندن در مورد واکسیناسیون و مراجعه منظم به پزشک برای معاینات5.

از آنجایی که hmpv از طریق تماس پخش می‌شود، بهترین راه برای محافظت در برابر عفونت، اجتناب از لمس افراد آلوده و شستن مکرر دست‌ها است21. پستانداران غیر انسانی می‌توانند به hmpv آلوده شوند. انسان‌ها منبع احتمالی عفونت آنها هستند11.

درمان hmpv

هیچ درمان خاصی برای بیماری‌های ناشی از hmpv وجود ندارد16. اکثر افراد به خودی خود بهبود می‌یابند16. درمان در درجه اول با هدف مدیریت علائم و پیشگیری از عوارض انجام می‌شود3. این درمان‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• مراقبت‌های حمایتی:

• استراحت و هیدراتاسیون 16،3
• داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل تب و دردهای بدن 11،3
• استفاده از دستگاه بخور یا دوش آب گرم برای کمک به تسکین گلودرد و سرفه 16
• نوشیدن مایعات زیاد برای هیدراته ماندن 16
• ماندن در خانه و استراحت 16
• در موارد شدید، اکسیژن مکمل یا تهویه مکانیکی ممکن است مورد نیاز باشد 3،22

• سایر درمان‌ها:

• داروهای ضد احتقان برای کمک به گرفتگی یا آبریزش بینی 5
• استفاده از استروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون برای کاهش التهاب 21،5
• ریباویرین داخل وریدی (IV) و ایمونوگلوبولین IV (IVIG) 17

از آنجایی که hmpv معمولاً به خودی خود برطرف می‌شود، درمان بیشتر به سمت کاهش علائم است21. به طور کلی، این به معنای استفاده از داروهای بدون نسخه برای کنترل درد و تب (مانند استامینوفن و ایبوپروفن) همراه با ضد احتقان است21. بیماران با خس خس سینه و سرفه شدیدتر ممکن است به یک استنشاقی موقت نیاز داشته باشند که ممکن است شامل یک کورتیکواستروئید استنشاقی باشد21. پزشک شما همچنین ممکن است یک داروی خوراکی قوی‌تر مانند پردنیزون را پیشنهاد کند21.

آخرین اخبار در مورد شیوع hmpv

در حالی که hmpv در بسیاری از کشورها در زمستان تا بهار شیوع پیدا می‌کند، همه کشورها به طور معمول داده‌های مربوط به روند hmpv را آزمایش و منتشر نمی‌کنند23.

• چین:

• در هفته‌های اخیر، موارد hmpv در میان جوانان در مناطق شمالی چین افزایش یافته است24. موارد رینوویروس‌ها، که علت اصلی سرماخوردگی هستند، نیز افزایش یافته است24. با گزارش‌هایی از ازدحام بیش از حد در بیمارستان‌های چین، رهبران این کشور در تلاش هستند تا موج جدید ویروس را با افزایش موارد در مناطق شمالی، به ویژه در میان کودکان، کنترل کنند25.

• هند:

• وزارت بهداشت هند دو مورد hmpv را در ایالت کارناتاکا تأیید کرده است، اما در بیانیه‌ای مطبوعاتی اعلام کرد که hmpv در سراسر جهان بومی است و هیچ "افزایش غیرمعمولی" در موارد آنفولانزا یا بیماری‌های تنفسی شدید در این کشور گزارش نشده است24. افزایش موارد نیز در هند، مالزی و قزاقستان گزارش شده است25.

• انگلستان:

• طبق آخرین داده‌های آژانس امنیت و سلامت بریتانیا (UKHSA)، افزایش در موارد hmpv وجود داشته است که بین اکتبر و دسامبر سال گذشته 4.15 درصد افزایش یافته است10.

• ایالات متحده:

• ایالات متحده در حال نظارت بر موارد عفونت‌های hmpv پس از افزایش گزارش‌شده موارد در سراسر چین است26. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها اعلام کردند که در حال حاضر به دنبال گزارش‌هایی از افزایش موارد در ایالات متحده هستند، اما هرگونه نگرانی را کم‌اهمیت جلوه دادند26.

• اندونزی و مالزی:

• اندونزی به دلیل نگرانی از افزایش عفونت‌های hmpv در سراسر منطقه، نظارت بر پروازها از چین و مالزی را آغاز کرده است26. به گفته مقامات بهداشتی محلی، کسانی که به بالی سفر می‌کنند باید سه روز قبل از ورود خود به این جزیره فرمی را پر کنند که سابقه سلامت مسافران را ارائه می‌دهد26.

نتیجه‌گیری

hmpv یک ویروس تنفسی رایج است که می‌تواند باعث بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی شود. اگرچه اکثر موارد خفیف هستند و شبیه سرماخوردگی می‌باشند، اما این ویروس می‌تواند در کودکان خردسال، سالمندان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف باعث بیماری جدی شود. در حال حاضر هیچ واکسن یا درمان خاصی برای hmpv وجود ندارد، اما اقدامات پیشگیرانه مانند شستن دست‌ها و رعایت بهداشت تنفسی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کند. در صورت بروز علائم، استراحت، هیدراتاسیون و مصرف داروهای بدون نسخه می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به مراقبت‌های پزشکی، از جمله اکسیژن مکمل یا تهویه مکانیکی باشد. با توجه به افزایش اخیر موارد hmpv در چین و سایر کشورها، هوشیاری و رعایت اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع بیشتر این ویروس بسیار مهم است.

منابع

1. India's first human metapneumovirus (HMPV) cases confirmed, but officials say “no reason to worry” | The Transmission, accessed January 9, 2025, https://www.unmc.edu/healthsecurity/transmission/2025/01/07/indias-first-human-metapneumovirus-hmpv-cases-confirmed-but-officials-say-no-reason-to-worry/
2. Human metapneumovirus - Wikipedia, accessed January 9, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Human_metapneumovirus
3. Human Metapneumovirus (HMPV): Symptoms, Risks, Treatment & Prevention Tips, accessed January 9, 2025, https://www.maxhealthcare.in/blogs/human-metapneumovirus-hmpv
4. Human Metapneumovirus (HMPV): Symptoms & Treatment - Cleveland Clinic, accessed January 9, 2025, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22443-human-metapneumovirus-hmpv
5. Human Metapneumovirus (HMPV): Symptoms, Treatment and Risks - WebMD, accessed January 9, 2025, https://www.webmd.com/lung/what-is-human-metapneumovirus
6. About Human Metapneumovirus | Human Metapneumovirus | CDC, accessed January 9, 2025, https://www.cdc.gov/human-metapneumovirus/about/index.html
7. Human metapneumovirus: What Is It, Transmission - Osmosis, accessed January 9, 2025, https://www.osmosis.org/answers/human-metapneumovirus
8. www.aljazeera.com, accessed January 9, 2025, https://www.aljazeera.com/news/2025/1/8/what-is-hmpv-the-respiratory-virus-surging-in-china#:~:text=How%20is%20HMPV%20transmitted%3F,flu%2C%20and%20other%20respiratory%20viruses.
9. Human Metapneumovirus (hMPV) | American Lung Association, accessed January 9, 2025, https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/human-metapneumovirus-hmpv
10. Everything we know about HMPV in the UK: Symptoms, case numbers and how to get a test, accessed January 9, 2025, https://www.independent.co.uk/news/health/hmpv-virus-uk-symptoms-test-kits-b2675583.html
11. Human Metapneumovirus - Illinois Department of Public Health, accessed January 9, 2025, https://dph.illinois.gov/topics-services/diseases-and-conditions/diseases-a-z-list/human-metapneumovirus.html
12. HMPV Outbreak: Can HMPV lead to an outbreak: Who is at higher risk? | - Times of India, accessed January 9, 2025, https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/health-fitness/health-news/can-hmpv-lead-to-an-outbreak-who-is-at-higher-risk/articleshow/116995627.cms
13. www.sciencemediacentre.org, accessed January 9, 2025, https://www.sciencemediacentre.org/expert-comments-about-hmpv-human-metapneumovirus-following-media-reports-about-cases-in-china/#:~:text=%E2%80%9CHuman%20metapneumovirus%20(hMPV)%20is,or%20stem%20cell%20transplant%20or
14. Northern China Reports Increased Respiratory Viral Infections, accessed January 9, 2025, https://www.vax-before-travel.com/2025/01/08/northern-china-reports-increased-respiratory-viral-infections
15. Human Metapneumovirus (HMPV): Symptoms, Risks, Diagnosis, Treatment & Prevention, accessed January 9, 2025, https://www.metropolisindia.com/blog/preventive-healthcare/human-metapneumovirus-hmpv-symptoms-diagnosis-and-prevention
16. Human Metapneumovirus (HMPV) - Wisconsin Department of Health Services, accessed January 9, 2025, https://www.dhs.wisconsin.gov/respiratory/hmpv.htm
17. The human metapneumovirus: a case series and review of the literature - PMC, accessed January 9, 2025, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3107511/
18. HMPV Explained: Are You At Risk And How To Prevent It? - NDTV, accessed January 9, 2025, https://www.ndtv.com/health/hmpv-are-you-at-risk-can-you-prevent-it-7414094
19. All About HMPV: Symptoms, Prevention, and More - Apollo Cradle, accessed January 9, 2025, https://www.apollocradle.com/blog/general/all-about-hmpv-symptoms-prevention-and-more
20. timesofindia.indiatimes.com, accessed January 9, 2025, https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/health-fitness/health-news/is-there-a-vaccine-that-can-prevent-hmpv-infection/articleshow/117049217.cms#:~:text=To%20prevent%20the%20virus%20from,a%20tissue%20or%20your%20elbow.
21. Human Metapneumovirus (hMPV) Treatment and Recovery - American Lung Association, accessed January 9, 2025, https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/human-metapneumovirus-hmpv/treatment-recovery
22. Human metapneumovirus (HMPV) - Symptoms, Treatment & Prevention - PACE Hospitals, accessed January 9, 2025, https://www.pacehospital.com/human-metapneumovirus-hmpv-symptoms-causes-complications-treatment-prevention
23. Trends of acute respiratory infection, including human metapneumovirus, in the Northern Hemisphere - World Health Organization (WHO), accessed January 9, 2025, https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2025-DON550
24. What to know about the HMPV outbreak in China – DW – 01/06/2025, accessed January 9, 2025, https://www.dw.com/en/what-to-know-about-the-hmpv-outbreak-in-china/a-71230553
25. HMPV virus – latest: US monitoring China cases as Bali steps up checks on flights from the country, accessed January 9, 2025, https://uk.news.yahoo.com/hmpv-virus-latest-cases-rise-142822060.html
26. HMPV virus – latest: US monitoring China cases as Bali steps up checks on flights from the country - The Independent, accessed January 9, 2025, https://www.independent.co.uk/news/health/hmpv-virus-china-human-metapneumovirus-uk-cases-latest-b2675567.html