نحوه استفاده از شوینده‌ها و پاک‌کننده‌ها در خانه تکانی سال نو

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایونا به نقل از وبدا، علیزاده اظهار کرد: برخی مواد شوینده و پاک کننده‌ای که ما در منزل نگهداری می‌کنیم، گاهی آنقدر خطرناک هستند که اصطلاحا به آنها مواد سوزاننده گفته می‌شود و این در حالی است که ما از ماهیت این مواد مطلع نیستیم.

وی افزود: مواد سوزاننده در تعریف علمی، موادی هستند که PH کمتر از دو یا بیش از ١٢ و یا طبق برخی از منابع کمتر از سه یا بیشتر از ١١ داشته باشند؛ یعنی اصطلاحا خیلی اسیدی یا خیلی قلیایی هستند، همانند محلول تیرک که به شدت اسیدی است و یا سفید کننده‌هایی از قبیل وایتکس که کاملا قلیایی است.

علیزاده همچنین گفت: مواد سوزاننده دیگری هم وجود دارند که PH نزدیک به هفت داشته و آنها هم می‌توانند سوزاننده باشند؛ مثل برخی از محلول‌های ضدعفونی کننده سبزیجات و محلول‌های دهان شویه.

متخصص سم شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در همین ارتباط افزود: محلول‌های ضد عفونی کننده سبزیجات برای شستشوی صحیح سبزیجات بسیار مفید هستند، اما نباید خورده شوند، چون می‌توانند خطرناک باشد، همچنین محلول دهان شویه که برای استفاده در بهداشت دهان و دندان کابرد‌های خوبی دارند و در عین حال نباید توسط فرد خورده شوند.

محلول‌های پرکاربردی که می‌توانند خطرآفرین باشند

وی ضرورت رعایت احتیاط، در استفاده‌ی ایمن از محلول‌هایی همچون تیرک و برخی از محلول‌های اسیدی نظیر جوهر نمک را در فضای هتل‌ها یا مراکز عمومی مهم دانست و افزود: محلول‌های لوله بازکن یا چاه باز کن نیز، اغلب اسید‌های خیلی قوی یا قلیا‌های خیلی قوی هستند واگر به صورت مایع با حجم زیاد باشند، اغلب اسیدی و اگر به صورت پودر کم حجم باشد قلیای بسیار قوی محسوب می‌شوند و لذا در استفاده از آنها بایستی احتیاط لازم را داشت.

علیزاده همچنین گفت: محلول‌هایی که بصورت گچ گیری کتری و سماور یا به عنوان رسوب زدا به کار می‌روند هم، اغلب اسیدکلریدریک هستند و در دسته اسید‌های قوی قرار می‌گیرند. همچنین برخی مواد دیگر که به عنوان لکه بر یا براق کننده استیل و شیر آلات به کار می‌روند وعمدتاً اسید فسفریک و سوزاننده می‌باشند.

در مورد گاز پاک کن‌ها هم باید دانست که این موارد از دسته مواد سوزاننده هستند و انواع محلول‌های موجود در بازار مثل گاز پاک کن، محلول‌های چند منظوره، محلول‌های مخصوص کاشی‌های سرامیک، محلول ها‌ی لکه بَر و حتی محلول‌های جوش شیرین هم اغلب سوزاننده‌اند.

وی درباره ویژگی‌های مواد سفید کننده هم گفت: سفید کننده‌ها و موادی که محتوای بلیچ دارند، پودر رخشا و هر چیزی که با عنوان سفید کننده یا رنگ بَر وجود دارد در دسته‌ی قلیا‌های بسیار قوی قرار می‌گیرند و لازم است که احتیاط لازم در خصوص استفاده آنها مدنظر باشد.

متخصص سم شناسی در خصوص ماهیت محلول‌های اکسیدان هم گفت: محلول‌هایی که به عنوان اکسیدان و به صورت مایع زرد رنگ در بازار موجود هستند PH نزدیک به هفت دارند و سوزاننده تلقی میشوند.

خطر ترکیبات اسیدی و قلیایی برای کودکان

علیزاده در ادامه نکاتی را جهت حفظ هر چه بیشتر سلامت کودکان در برابر مواد متشکل از ترکیبات اسیدی و قلیایی مورد تاکید قرار داد و گفت: باطری‌های ساعت نباید در اختیار کودکان قرار گیرند و حتی اسباب بازی‌هایی که دارای باطری ساعتی هستند بسیار خطرناک‌اند، چرا که اگر بلعیده شوند، بسیار سوزاننده بوده و موجب آسیب رسیدن به کودک میشود.

وی افزود: همچنین فشفه‌ها و ترقه‌ها ممکن است به اشتباه در دسترس کودکان باشد، ولی اگر آنها را تصادفا ببلعند در سیستم گوارشی نقش یک سوزاننده را پیدا می‌کند و بسیار خطرناک خواهد بود.

متخصص سم شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: هر ماده‌ای که مربوط به ماشین‌های ظرفشویی باشد؛ اعم از پودر، درخشان کننده، جلا دهنده و قرص‌های ماشین‌های ظرفشویی بشدت سوزاننده و خطرناک هستند و می‌تواند سلامتی انسان را تهدید کند. همچنین بسیاری از خانواده‌ها برای تمیز کردن فرش‌های منازل خود، از شامپو فرش استفاده می‌کنند که شامپو فرش نیز یک مایع اسیدی است و نباید در دسترس کودکان قرار بگیرد.

محلول‌های شوینده را از دسترس کودکان دور نگه دارید

علیزاده در ادامه متذکر شد: بسیاری از خانواده محلول‌های شوینده را زیر سینک ظرفشویی قرار می‌دهند و سینک‌ها ممکن است، دارای کابینت‌ها و کمد‌هایی باشند که قابل قفل شدن نباشند، لذا برای کودکان به راحتی قابل دسترسی خواهد بود و بنابراین از قرار دادن این مواد در دسترس کودکان جدا خودداری نمایید.

وی در خصوص علائم بالینی فردی که دچار مسمومیت با مواد شوینده شده نیز گفت: اختلال صدا، اختلال بلع، تهوع و استفراغ، درد در ناحیه گلو و گردن و قفسه سینه، استفراغ خونی، دفع خون و درد شکمی و ... می‌تواند در یک فرد مسموم شده با مواد شوینده و پاک کننده بروز کند.

علیزاده درخصوص نکات پیشگیری از این اتفاقات ناگوار هم گفت: بهتر است محلول‌های خطرناک را در محیط‌های مطمئن نگهداری کنیم و هرگز یک ماده سوزاننده را در یک ظرف ناشناخته قرار ندهیم؛ چرا که اغلب شروع حادثه از همین جا است و به عنوان مثال برخی خانواده‌ها وایتکس، تیرک و یا مواد سوزاننده دیگر را در یک لیوان ریخته و در کنار ظرفشویی قرارمی دهند، تا دقایقی دیگر از آن استفاده کنند که در همین فاصله اتفاقات ناگوار رخ می‌دهند. همچنین در برخی موارد، ممکن است خانواده‌ها مواد سوزاننده را در ظرف ماده دیگر (یا اصطلاحا در ظرف ثانویه بریزند)، مثلا یک ماده سوراننده مثل وایتکس را در شیشه نوشابه قرار دهند و برخی از افرادی که از محتویات آن اطلاعی ندارند آن را بنوشند که موجب مسمومیت فرد مصرف کننده می‌شود؛ بنابراین علاوه بر اینکه از ریختن آنها در ظرف ماده دیگر جدا خودداری شود، باید درب آنها کاملا بسته و دارای برچسب ماده باشند.

خطر جدی ترکیب چند ماده شیمیایی با یکدیگر!

وی درخصوص یکی از نکات بسیار مهم خانه تکانی در ایام نوروز هم گفت: افراد از مخلوط کردن چند ماده شیمیایی با یکدیگر جدا خودداری کنند، برخی از مردم برای اینکه قسمت‌هایی از منزل را خیلی خوب تمیز کنند مواد اسیدی و قلیایی به ویژه وایتکس و تیرک را با یکدیگر مخلوط می‌کنند و از این مخلوط برای تمیز کردن سرامیک‌ها و کاشی‌های منزل استفاده می‌کنند؛ با مخلوط این ماده گاز کلر از آن آزاد می‌شود و فرد به شدت دچار اختلال تنفسی خواهد شد. در برخی شرایط نیاز است که فرد به بیمارستان منتقل و بستری شود، در موارد حادتر فرد دچار مسمومیت ممکن است دچار اختلالات شدید شده با حتی متاسفانه بمیرد.

اقدامات فوری در هنگام تماس موضعی یا خوراکی با مواد شوینده

علیزاده، پیرامون اقدامات فوری در هنگام تماس موضعی یا خوراکی با مواد شوینده نیز گفت: تحت هیچ شرایطی در منزل و توسط افراد غیر کارشناس از درمان‌های غیر پزشکی استفاده نشود، چرا که ممکن است برای فرد دچار مسمومیت ضرر بیشتری داشته باشد و سلامتی او را به خطر بیندازد، کودکی را بخاطر دارم که یک ماده مشکوک را استفاده کرده بود و مادر دستان خود که ناخن‌های بلندی هم داشت وارد دهان کودک کرده بود، تا او را به استفراغ تحریک کند و با این اقدام نادرست متأسفانه تار‌های صوتی کودک پاره شده بود؛ لذا تحریک به استفراغ تحت هیچ شرایطی توصیه نمی‌شود.

متخصص سم شناسی دانشگاه درباره اقدامات مهم برای افراد دچار مسمومیت با هر نوع مواد شوینده و سوزاننده گفت: اولین اقدام در منزل برای افرادی که مواد شیمیایی را به صورت اشتباهی مصرف می‌کنند، این است که، در ابتدا با حفظ خونسردی خود، جریان هوای آزاد را در محیط برقرار کنیم و از وادار کردن فرد به استفراغ جدا خودداری شود. همچنین از خوراندن مواد دیگر به فردی که دچار مسمومیت شده پرهیز کنید. از دیگر نکات مهم در برخورد با فرد دچار مسمومیت این است که از خوراندن مایعات، شیر یا آب به فرد مسموم که درد، استفراغ یا اختلال هوشیاری دارد پرهیز و در اولین فرصت فرد را به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی و درمانی انتقال دهیم. چنانچه ماده سوزاننده روی پوست یا در چشم ریخته است محل را با اب کافی بشویید و سپس به مرکز درمانی مراجعه کنید.

علیزاده اضافه کرد: در مراکز درمانی پزشکان و کادر درمان، شرایط بیمار را به حالت پایدار می‌رسانند و از بررسی‌های تشخیصی لازم استفاده می‌کنند و در صورت ضرورت برای فرد آندوسکوپی انجام می‌شود. درمان‌های لازم از جمله؛ تجویز داروی پنتازول و سایر اقدامات درمانی برای فرد دچار مسمومیت می‌تواند کاربرد داشته باشد.

وی در پایان تاکید کرد: پدران و مادران برای مراقبت از فرزندان در تمیز کردن منزل و خانه تکانی، به نکات ایمنی توجه کنند و محلول‌های شوینده خطرناک را حتما در مکان‌هایی نگهداری کنند که قابل قفل شدن باشد.