فصد خون (Bloodletting) یا فلبوتومی (Phlebotomy) یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین روش های درمانی در تاریخ طب سنتی است. این روش بر پایه نظریه چهار خلط (خون، بلغم، صفرا و سودا) در طب سنتی ایرانی و دیگر تمدن های قدیمی بوده است. طبق این نظریه، بیماری ها ناشی از عدم تعادل در این چهار خلط اصلی بدن است. بنابراین هرگاه یکی از این اخلاط از حد طبیعی خود خارج شود و افزایش یابد، می تواند باعث بروز بیماری در فرد گردد. فصد خون یکی از روش هایی است که برای برقراری مجدد تعادل در این اخلاط چهارگانه به کار میرفت.
امروزه فصد خون مدرن در بسیاری از مراکز بهداشتی و درمانی کشور انجام می شود. مرکز فصد خون سپهر، یکی از این مراکز است که این خدمات را با بالاترین کیفیت ارائه می دهد. این مرکز با دارا بودن دو شعبه شامل فصد خون شمال تهران و فصد خون شرق تهران، فعالیت می کند.
روش انجام فصد خون
برای انجام فصد خون، ابتدا محل مناسب برای فصد، مانند ورید پشت دست، ساعد، مچ پا یا گردن انتخاب می شود. سپس منطقه مورد نظر با آب و صابون شستشو داده و ضدعفونی می کنند. پس از آن، با استفاده از ابزارهای مخصوص مانند لوله های فلزی یا شیشه ای تیز، در جداره رگ انتخابی شکافی ایجاد می شود تا خون شروع به خارج شدن کند.
برای تنظیم و کنترل میزان خونریزی، از بستن عضو توسط یک باند یا طناب استفاده میکنند تا جریان خون آهسته تر شود. پزشکان معمولا مقدار خون گرفته شده را با توجه به شرایط فرد بیمار و نیاز درمان تنظیم می کنند. در نهایت، محل شکاف با پارچه پاک و بانداژ می کنند تا خونریزی متوقف گردد.
این روش درمانی معمولا در موارد اختلال در تعادل اخلاط بدن، افزایش فشار خون و برخی بیماری های حاد به کار گرفته می شود. هدف اصلی انجام این کار، برقراری مجدد تعادل در میزان چهار خلط اصلی و درمان بیماری است.
فواید فصد خون
فصد خون دارای فواید متعددی است که به اثبات رسیده اند. این روش می تواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی ایفا کند. فصد خون درمانی باعث خروج مواد و رسوبات موجود در رگ ها می شود و از تشکیل رسوبات خطرناک در دیواره عروق جلوگیری می کند. همچنین، موجب دفع چربی و کلسترول اضافی از خون شده و میزان LDL مضر را کاهش می دهد. این امر به نوبه خود، خطر تجمع این مواد در عروق و بروز بیماری های قلبی-عروقی را به شدت کاهش می دهد.
علاوه بر این، فصد خون در درمان بیماری های قلبی-عروقی نیز نقش دارد. وجود مقادیر بیش از حد آهن در خون، می تواند منجر به انقباض غیرطبیعی عروق و در نتیجه نارسایی قلبی شود. فصد خون با کاهش میزان آهن در خون، از این عوارض پیشگیری می کند. همچنین، غلظت بالای خون (پلی سیتمی) یکی دیگر از عوامل خطرساز بیماری های قلبی است که انجام روش فصد خون می تواند با کاهش حجم خون و غلظت آن، این مشکل را بهبود بخشد.
فصد خون در منزل
امروزه فصد خون در منزل با روش های مختلفی انجام می شود و بسیاری از مراکز، این خدمات را در منزل افراد ارائه می دهند. با وجود شلوغی های روزمره و کمبود وقت، ارائه خدمات در منزل یک گزینه مناسب محسوب می شود. انجام فصد خون در منزل به شما این امکان را می دهد که حتی در ایام تعطیلات یا پس از پایان کارهای روزانه، از این خدمات بهره مند شوید. این خدمات، از طریق شرکت های ارائهدهنده خدمات بهداشتی درمانی، در منزل ارائه می شود.
یکی از مزایای انجام فصد خون در منزل، استفاده از وسایل استاندارد و عدم ایجاد هر گونه آلودگی در محیط منزل است. این موضوع، انجام فصد خون در منزل را به گزینه مناسبی برای افرادی تبدیل می کند که به این روش درمانی نیاز دارند. در منزل، بیمار در محیطی آشنا و بدون استرس قرار می گیرد تا ریکاوری بدن به بهترین شکل ممکن انجام شود و نیازی به مراجعه به مراکز درمانی و صرف زمان برای رفت و آمد نیست.
انجام فلبوتومی در منزل می تواند برای افرادی که دسترسی محدودی به مراکز درمانی داشته یا تحرک کمی دارند، گزینه مناسبی باشد. این افراد می توانند با هماهنگی قبلی، از خدمات فصد خون در منزل استفاده کنند. این خدمات، علاوه بر جنبه درمانی، می تواند از نظر روحی و روانی نیز برای بیماران مفید باشد.
www.fasdekhoon.com
دلایل نیاز به انجام فصد خون
فصد خون می تواند در موارد مختلفی مورد نیاز باشد. برخی از مهم ترین دلایل نیاز به انجام فصد خون به شرح زیر است:
بیماری های مرتبط با افزایش آهن خون
هموکروماتوز: هموکروماتوز یک اختلال ژنتیکی است که باعث تجمع اضافی آهن در بدن می شود. در این بیماری، جذب آهن به طور طبیعی در بدن افزایش یافته و به تدریج در ارگان های مختلف نظیر کبد، قلب و لوزالمعده تجمع می یابد. این امر می تواند منجر به آسیب این ارگان ها و بروز مشکلاتی چون سیروز کبدی، نارسایی قلبی و دیابت شود. فصد خون در درمان این اختلال به کار می رود و با کاهش سطح آهن خون، از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند.
پلی سیتمی ورا: این اختلال مربوط به تولید بیش از حد گلبول های قرمز است که خود منجر به افزایش آهن خون می شود.
اختلالات عروقی و قلبی
بیماری های عروقی: در این گروه از بیماری ها، فصد خون می تواند با کاهش سطح چربی ها و کلسترول خون از تشکیل رسوبات در دیواره عروق جلوگیری کند. این امر در پیشگیری از بیماری هایی نظیر آترواسکلروز و سکته قلبی-مغزی مفید است.
نارسایی قلبی: وجود مقادیر بیش از حد آهن در خون می تواند باعث انقباض غیرطبیعی عروق و در نتیجه نارسایی قلبی شود که فصد خون با کاهش سطح آهن خون، از این عوارض پیشگیری می کند.
اختلالات مربوط به غلظت خون
پلی سیتمی: افزایش غلظت خون خود یک عامل خطرساز برای بیماری های قلبی-عروقی محسوب می شود؛ زیرا افزایش حجم و غلظت خون باعث افزایش فشار بر عروق و قلب می گردد. فصد خون می تواند با کاهش حجم خون، این مشکل را بهبود بخشد.
فصد خون با کاهش عوامل خطرساز همچون چربی، کلسترول و آهن اضافی و همچنین بهبود غلظت خون، نقش موثری در پیشگیری و درمان بیماری های قلبی-عروقی ایفا می کند. البته باید توجه داشت که استفاده از این روش درمانی در طب مدرن، محدود شده و تنها در مواردی خاص و تحت نظر پزشک متخصص توصیه می شود. این روش درمانی، در مرکز فصد خون سپهر انجام می شود. این مرکز، با کادری مجرب و متخصص، تمام نیازهای بیماران را شناسایی کرده و در محیطی آرام و بهداشتی، خدمات خود را ارائه می دهد.