روز اهدای خون چه تاریخی است؟

به گزارش خبرنگار سلامت ایونا، انتقال خون پدیده ارزشمندی است که به موجب آن جان بسیاری افراد از جمله بسیاری مادرانی که پس از زایمان دچار خونریزی شدید شده اند را نجات می دهد. بر همین اساس کشورهای مختلف دنیا برای این امر اهمیت بسیار قائل شده و برنامه هایی برای ترغیب افراد سالم جامعه به اهدای خون در نظر گرفته اند به گونه ای که زمانی یکی از اهداف سازمان بهداشت جهانی این بود که تا سال 2020 اهدای خون تمام کشورها رایگان شود. چرا که حداقل تا سال 2014 شرایط به گونه ای بود که 73 کشور دنیا برای تامین خون مورد نیاز برای بیمار مجبور بودند یا از خانواده آنها کمک گرفته یا بابت اهدای خوت هزینه های متعددی را به افراد اهدا کنند.

روزجهانی اهدای خون 1401

همان طور که اشاره شد با توجه به اهمیت این موضوع در تقویم بین المللی تاریخ خاصی برای آن در نظر گرفته شده و هر ساله 14 ژوئن به این مناسبت گرامی داشته می شود. این تاریخ در تقویم شمسی مطابق با 24 خرداد ماه است و امسال نیز این روز با هدف گرامی داشت افرادی که با اهدای خون به نجات جان انسان ها کمک می کنند گرامی داشته شد.

چرایی نامگذاری روز جهانی اهدای خون

اما درباره چرایی نامگذاری این روز نیز باید گفت: این مناسبت به احترام تولد کارل لندشتاینر  (0(1868-1943 زیست شناس و آسیب شناس اتریشی، نامگذاری شده است. وی مسئول کشف و تعیین گروه های خونی بود که با این کشف خود پیشرفت بزرگی در عرصه پزشکی رقم زده و برای آن در سال 1930 جایزه نوبل را دریافت کرد.

البته اگر در اصل بخواهیم در نظر بگیریم سابقه اهدای خون با ده ها سال قبل از این دانشمند برمیگردد زیرا در قرن 17 میلادی این کار برای اولین بار انجام شده و اولین تزریق خون توسط فردی به نام ریچارد لور (Richard Lower) انجام شد .

بر این اساس در یک آزمایش خون یک سگ به سگ دیگری انتقال داده شد و  این آزمایش بدون هیچ عارضه‌ای برای سگ دریافت کننده پیش رفت. بعدها سعی شد این آزمایشات به طور گسترده‌تری روی حیوانات انجام گیرد، هرچند که روش‌های مرسوم آن دوره از نظر اخلاقی تایید نشده و این روش غیر قانونی اعلام شد به همین دلیل هم برای 150 سال اثری از آن نبود. با این حال در سال 1818 توسط یک متخصص زنان و زایمان این فعالیت‌ها از سر گرفته شد و با تزریق خون شرایطی ایجاد شد که جان زنی که پس از زایمان دچار خونریزی شدید شده بود، نجات پیدا کند.

بیشتر بخوانید: افزایش ۵۶ درصدی اهدای خون تهرانی ها

روز ملی اهدای خون

اما همان طور که اشاره شد از سال 1353 در تقویم ملی نیز روزی با این نام داریم. در تقویم ما روز 9 مرداد به عنوان روز اهدای خون نامگذاری شده است که درباره چرایی این اتفاق باید گفت: در سال 1353 به منظور سامان بخشیدن به وضعیت خون رسانی و ترویج فرهنگ اهدای خون سازمانی با عنوان سازمان انتقال خون ایجاد شد که از همان سال این روز "روز اهدای خون" نامگذاری شد.

اما از جمله اهداف این سازمان نیز آن بود که شرایط مناسبی فراهم آورد تا ذخیره خون کافی و مناسب برای بیماران مختلفی که نیاز به این ذخایر دارند ایجاد شود. چراکه بیماران متعددی از جمله بیماران مبتلا به تالاسمی، لوسمی و هموفیلی به این ذخایر خونی نیاز دارند.

بیشتر بخوانید: ایرانیان ۱۰۰ درصد اهدای خون داوطلبانه دارند/لزوم توجه به ایمنی در کشور

شرایط اهدای خون

اما اگرچه طی این سالها فرهنگسازی زیادی در این حوزه صورت گرفته و طرح های متعددی در راستای ترویج این فرهنگ اجرا شده اما با این وجود برای انجام این کار دقت نظر نیز لازم است تا خونی که اهدا میشود نه برای فرد اهدا کننده مشکلی ایجاد کند و نه برای فردی که قرار است از این خون استفاده کند. به همین دلیل برای اهدا کنندگان خون شرایط مختلفی در نظر گرفته شده است که برخی از آنها عبارتند از:

-داشتن حداقل 17 و حداکثر 65 سال سن. البته اگر فرد بار اولی باشد که قصد اهدای خون دارد باید سن او کمتر از 60 سال باشد.

-داشتن حداقل 50 کیلوگرم وزن

-در نظر گرفتن و رعایت زمان هشت هفته فاصله بین دو نوبت اهدای خون. شما نمی توانید در طول سال بیش از چهار بار نسبت به اهدای خون اقدام کنید.

-سلامت فرد اهدا کننده

بیشتر بخوانید: رشد ۲۳ درصدی اهدای خون تهرانی ها در بهار ۱۴۰۱

اهدای خون برای چه کسانی ممنوع است؟

اما اگر به هنگام اهدای خون فرد در برخی شرایط خاص قرار داشته باشد، برای اهدای خون دچار محدودیت خواهد بود. برخی از این موارد عبارتند از:

-مراجعه به دندانپزشکی نداشته باشد

-سرما خورده نباشد یا گلودرد نداشته باشد

-طی یکسال گذشته سابقه جراحی یا بستری شدن نداشته باشد

-طی یکسال گذشته تجربه حجامت، الکترولیز، طب سوزنی، سوراخ کردن گوش، آندوسکوپی یا خالکوبی نداشته باشد

-رفتارهای پرخطر مثل روابط جنسی پرخطر، اعتیاد تزریقی یا اقامت در زندان نداشته باشد

همچنین تاکید شده است افرادی که به بیماری های زیر مبتلا هستند از اهدای خون خودداری کرده یا در صورت تمایل به اهدای خون حتما با پزشک خود مشورت کنند:

 -بیماری های قلبی-عروقی

-دیابت

-بیماری های گوارشی

-تیروئید

-بیماری های خونی

-روماتیسم

-بیماری های نخاعی

-بیماری های مغزی

-اختلالات انعقادی

-بیماری های کلیوی

-بیماری های ریوی